“`html
LEFKOŞA – 28 Şubat 2023… Yunanistan, Larisa yakınlarında gerçekleşen ve ulusu derin bir yas içerisine sokan tren kazasıyla sarsıldı. Atina’dan Selanik istikametine sefer yapan yolcu treni, karşı yönden gelen yük treniyle çarpıştı. Bu trajik olay, birçok insanın hayatını kaybetmesine neden olmasının yanı sıra, Yunan toplumunda derin bir travma ve öfke dalgası yarattı.
İki yıl geride kalırken, yaşanan acı hâlâ taze, yanıtlanmamış sorular ve adalet arayışı devam ediyor. Kazanın yıldönümünde, 28 Şubat Cuma günü, Yunanistan genelinde hayat duracak. Sendikalar, siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları, öğrenciler ve vatandaşlar, Kiryakos Miçotakis hükümetinin tutumunu protesto etmek amacıyla sokaklara dökülecek.
FACİAYA YOL AÇAN İHMALLER
28 Şubat 2023 gecesi, Atina-Selanik güzergahındaki Intercity 62 treni, yaklaşık 350 yolcusuyla Yunanistan’ın en yoğun demiryolu hattında ilerliyordu. Aynı zamanda Selanik’ten Larisa’ya giden bir yük treni de trafiğin içindeydi. Normalde bu iki trenin aynı hatta karşılaşmaması gerekiyordu; ancak o gece yaşanan bir dizi ihmal ve sistem sorunları, ülkeyi felakete sürükledi.
Kazanın temel nedeninin Larisa istasyon şefinin kritik bir hata yaptığı belirtiliyor. Sinyalizasyon sistemlerindeki aksaklıklar nedeniyle tren trafiğini manuel olarak yönlendiren istasyon şefi, yolcu trenini hatalı bir hatta yönlendirmişti. Bunun sonucunda, karşı yönden gelen yük treniyle olan çarpışma, Tempi yakınlarında büyük bir felakete dönüşmüştü. Çarpışma sonucunda vagonlar parçalanırken, çıkan yangın olay yerini adeta savaş alanına çevirdi.
Tempi tren kazası, Yunanistan’ın yakın tarihindeki en büyük trajedilerden biri olmuş durumda. Resmi kayıtlara göre, faciada 57 kişi hayatını kaybetti. Ölenlerin çoğu, ülkedeki çeşitli üniversitelerde eğitim gören genç öğrencilerdi. Selanik’e geri dönen öğrenciler dışında, farklı şehirlerden seyahat edenler de bu üzücü kazada hayatını kaybetti. Ayrıca, 85 kişi yaralanarak hastanelere kaldırıldı ve uzun süre tedavi gördü.
Kaza haberi duyulur duyulmaz, olay yerine çok sayıda ambulans, itfaiye ve kurtarma ekibi yönlendirildi. Enkaz altında kalanları kurtarmak için zamanla yarışan ekipler, çarpışmanın şiddeti ve yangın nedeniyle büyük zorluklar yaşadı. Günler süren çabalar neticesinde, enkazdan hem cansız bedenler hem de yaralılar çıkarıldı.
Kazanın duyulmasının ardından Yunanistan genelinde toplumsal bir şok ve derin bir üzüntü hâkim oldu. Hükümet, ulusal yas ilan etti. Siyasi liderler taziye mesajları yayımladı ve Türkiye gibi birçok ülke Yunanistan’a başsağlığı dileklerini iletti. Ancak toplumdaki öfke hızla tırmandı. Kazanın ‘insan hatası’ olarak değerlendirilmesi, kamuoyunu tatmin etmemişti.
MİÇOTAKİS HÜKÜMETİ ZORLANDI
Tempi tren kazası, 2019 yılında büyük bir seçim başarısı ile göreve gelen Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve hükümeti için ciddi bir siyasi kriz oluşturmuş durumda. Kazanın hemen ardından, sorumluluğun kimde olduğu sorusu gündeme geldi. Hükümet, kazanın ‘insan hatası’ olduğunu savunarak Larisa istasyon şefini suçladı. Ancak bu açıklama kamuoyundan destek bulmadı.
Eleştiriler yalnızca istasyon şefiyle sınırlı kalmadı. Vatandaşlar, yıllardır demiryolu sistemine yeterli yatırım yapılmadığını ve güvenlik önlemlerinin yetersiz olduğunu dile getirmeye başladı. Hükümetin demiryolu güvenliğini ihmal ettiği ve özelleştirme politikalarının güvenlik standartlarını olumsuz etkilediği yönünde sert eleştiriler yükseldi.
Kazanın sebeplerinin başında, demiryolu güvenliğine yeterince yatırım yapılmaması gelmektedir. Sinyalizasyon sistemlerinin eski olduğu, bakım çalışmalarının aksatıldığı ve personel eksikliği yaşandığı iddiaları gündeme geldi. Kazanın yaşandığı hattaki modern sinyalizasyon sistemlerinin kurulmamış olması, yaşanan faciaya adeta yol açtı.
Özelleştirme politikaları da eleştirilerin odak noktası oldu. Demiryolu sektöründeki özelleştirmelerin güvenlik kaygılarını arka planda bıraktığı ve maliyet düşürme odaklı uygulamaların güvenliği tehdit ettiği savunuluyor.
Kaza sonrası hükümetin bilgileri paylaşma ve soruşturmanın yürütülmesinde yeterince şeffaf davranmadığı yönünde eleştiriler yükselmeye başladı. Ocak’ta gerçekleşen olay yerindeki koşullarda kurtarma çalışmalarını kolaylaştırmak amacıyla beton dökülmesi, kamuoyunun tepkisini daha da artırdı.
Kazada hayatını kaybedenlerin aileleri, adaletin tam anlamıyla sağlanmasını ve sorumluların cezalandırılmasını talep etmeye devam ediyor. Ancak, soruşturma sürecindeki gecikmeler ve bazı şüphelilerin serbest bırakılması, kamuoyundaki öfkeyi artırıyor.
YILDÖNÜMÜNDE HAYAT DURACAK, ADALET TALEP EDİLECEK
Tempi tren kazasının ikinci yıldönümü olan 28 Şubat 2024 Cuma günü, Yunanistan genelinde yaşam durma noktasına gelecek. Ülkede çeşitli sendikalar, sivil toplum kuruluşları ve öğrenci toplulukları, kazanın yıldönümünde büyük bir genel grev çağrısı yapmış durumda. Grev çağrıları hep birlikte “Tempi İçin Adalet İstiyoruz”, “İhmallere Son!”, “Güvenli Demiryolları Hemen Hedef!” sloganlarıyla yükseliyor.
Daha önce de Tempi için yapılan protesto etkinliklerinde “Oksijenim Yok” sloganı dikkat çekmişti. Bu ifade, tren kazası sonrası çıkan yangınla hayatını kaybedenlere bir anma anlamı taşımaktadır.
Atina’da da yıldönümü etkinlikleri düzenlenecek; bu etkinlikler yalnızca grevle sınırlı kalmayacak. Ülke genelinde anma törenleri, protesto gösterileri ve yürüyüşler gerçekleştirilecek. Özelikle kazanın meydana geldiği bölgede ve başkent Atina’da büyük katılımlı protestolar bekleniyor. Göstericiler, kazada yaşamını yitirenleri anmayı, adalet taleplerini duyurmayı ve hükümete karşı tepkilerini en güçlü şekilde ifade etmeyi hedefliyor.
MİÇOTAKİS’İN OY ORANLARI DÜŞMEKTE
Tempi kazasının ardından Miçotakis’in liderliğindeki Yeni Demokrasi partisinin oy oranlarında ciddi düşüşler yaşandı. İktidar partisi, anketlerde birinciliği korusa da büyük kazanın etkileri, ekonomik sorunlar ve dinleme skandalı gibi olumsuz gelişmelerle birleşince YD’nin oy oranları, belirgin bir düşüş göstermeye başladı.
Son haftalarda yapılan anket sonuçları, YD’nin oylarının yüzde 27-29 aralığına gerilediğini ortaya koyuyor. Bu durum, partinin seçimlerde tek başına iktidar olma ihtimalini zayıflatıyor.
Son kamuoyu araştırmaları, YD’den uzaklaşan sağ ve muhafazakar seçmenlerin, Yunanistan’da aşırı sağ ve popülist yeni oluşumlara yöneldiğini göstermekte. Helen Çözümü, Mantığın Sesi, Niki ve Spartalılar gibi gruplar, son kamuoyu araştırmalarında YD’den kopan seçmenlerin desteğiyle yüzde 20 barajına yaklaşmaya başladıkları görülüyor.
“`
